خواص سیاه دانه از نگاه امام رضا صلوات الله و سلامه علیه:
در طب اسلامی برای سیاهدانه ویژگی های مختلفی را برشمرده اند. سیاهدانه می تواند در رژیم لاغری ، ناراحتی های پوستی و تنفسی، پاکساری کبد و صفرا و نیز رهایی از حساسیت و آلرژی های فصلی و بسیاری از موارد دیگر مفید باشد.
در منابع پزشکی اسلامی از سیاهدانه با عنوان « شونیز» یا « حبه السوداء» یاد شده و همچنین از آن به عنوان شفای هر بیماری ذکر شده است. از جمله در حدیثی از رسول خدا صلوات الله علیه و آله درباره شب معراج آمده است: مامررت بملأ من الملائکه الاان قالوا یا محمد احتجم و أمر امتک بالحجامه و ما تداویتم به الحجامه، الشونیز و القسط؛ (لغت نامه دهخدا؛ گیاهی دارویی است ، به معنای عود هندی و عربی نیز می باشد و مُدِرّ و نافع کبد است .) شب معراج دراثناء پیمودن راه، به عده ای از فرشتگان برخورد کردم که می گفتند: ای محمد(صلوات الله علیه وآله) حجامت را به امّت توصیه بفرما و بهترین درمان برای شما حجامت و خوردن سیاهدانه و قُست است(بحار الأنوار، ج18، ص 326).
در احادیث پزشکی فراوانی به خوردن سیاه دانه سفارش شده و از نقش آن در سلامتی سخن به میان آمده است. دانش امروزی هم سیاه دانه را لاغر کننده، رقیق و خارج کننده اخلاط سینه، تصفیه کننده خون، دافع اخلاط زیان آور، زیاد کننده ادرار و شیر، خشک کننده ترشحات زخم ها و تراوش ندول چرکی و غرورها، خنثی کننده خون کثیف شده به علت سردی و بخور و اسپری آن را دورکننده حشرات، ضداسپاسم و قولنج، مسکن سرفه، ضد تنگی نفس افراد آسمی باعسل و نافع برای استفراغ خونی و خونریزی سینه، ضد یرقان و عطش و نارسایی کبد و طحال می داند.
ایمنی از زکام
امام رضا صلوات الله علیه درباره خواص اعجاب انگیز سیاه دانه می فرماید: در سیاهدانه برکت است. خداوند در چهل چیز برکت قرار داده، ازحبوبات و جمادات هم سیاهدانه را بر گزیده است.
مطابق توصیه امام رضا صلوات الله علیه سیاه دانه و بوییدن گل نرگس خاصیت ایمنی در برابر زکام را دارند. امام رضا صلوات الله علیه می فرماید: وَلیشُمَّ النَّرجِسَ ؛ فَإِنَّهُ یأمَنُ الزُّکامَ ، وکذلِک الحَبَّةُ السَّوداءُ،؛ گل نرگس ببویید؛ زیرا از زکام، ایمنى مى بخشد و همچنین است سیاه دانه(طبّ الإمام الرضا صلوات الله علیه ، صفحه ۳۸ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۲۴).
معجون سیاه دانه و عسل
در بیانی دیگر امام رضا صلوات الله علیه سیاه دانه را باعث نابودی امراض مزمن دانسته اند و می فرمایند: اروی عن العالم علیه السلام ان حبه السودا مبارکه یخرج الداء الدفین من البدن؛ امام موسی بن جعفر صلوات الله علیهما روایت شده است که سیاهدانه مبارک است و بیماری های مزمن را از بدن خارج می کند(فقه الرضا علیه السلام، ص 346).
آن حضرت در بیانی دیگر از معجون سیاه دانه و عسل به نیکی یاد کرده و از خاصیت شفادهندگی آن ستایش کرده و فرموده اند: أن حبة السوداء شفاء من کل داء إلا السام و علیکم بالعسل و حبة السوداء ؛ درسیاه دانه شفای هر دردی است مگر مرگ و بر شما باد به خوردن عسل و سیاه دانه(بحارالانوار،ج59،ص227).
