آقا و مولای ما حضرت امام جعفر صادق صلوات الله علیه فرمود:
اگر مردم
می دانستند در سنا چیست یک مثقالش را با دو مثقال طلا برابر می کردند، آگاه
باشید که آن از بهق و پیسى، جذام، دیوانگى، فلج و لقوه امان است؛ مویز
سرخ بدون هسته را با هلیله کابلى زرد و سیاه به مقدار مساوی گرفته و با هم
مخلوط کنند و به اندازه 3 درهم (دو مثقال تقریبا) هنگام ناشتا بخورند و
مانند آن هنگام خواب استفاده شود و آن سیّد داروهاست.
قَالَ سیّدنا ومولانا الإمام جعفر الصادق صلوات الله علیه:
لَوْ عَلِمَ النَّاسُ مَا فِی السَّنَا، لَقَابَلُوا کُلَّ مِثْقَالٍ مِنْهُ بِمِثْقَالَیْنِ مِنْ ذَهَبٍ، أَمَا إِنَّهُ أَمَانٌ مِنَ الْبَهَقِ وَ الْبَرَصِ وَ الْجُذَامِ وَ الْجُنُونِ وَ الْفَالِجِ وَ اللَّقْوَةِ، وَ یُؤْخَذُ مَعَ الزَّبِیبِ الْأَحْمَرِ الَّذِی لَا نَوَى لَهُ وَ یُجْعَلُ مَعَهُ هَلِیلَجٌ کَابُلِیٌّ وَ أَصْفَرُ وَ أَسْوَدُ أَجْزَاءً سَوَاءً، یُؤْخَذُ عَلَى الرِّیقِ مِقْدَارَ ثَلَاثَةِ دَرَاهِمَ وَ إِذَا أَوَیْتَ إِلَى فِرَاشِکَ مِثْلَهُ وَ هُوَ سَیِّدُ الْأَدْوِیَة.
مکارم الأخلاق، ص: 188
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج59، ص: 218
توضیح واژه ها:
سنا: فرهنگ لغت عمید (اسم) [عربی] (زیستشناسی)
[sanā] گیاهی گرمسیری با برگهای باریک، گلهای کبود یا زردرنگ و دانههای ریز که بلندیش تا ۶۰ سانتیمتر میرسد و برگ آن ملین و مسهل است و بهصورت دمکرده، پودر و قرص به کار میرود. برای درمان تنگینفس، قولنج و سیاتیک به کار میرود.
بهق: فرهنگ فارسی معین (بَ هَ) [ معر. ] ( اِ.) خال ها و نقطه های سیاه و سفید روی بدن ، لک و پیس . کک و مک . بهک نیز گویند.
برص: فرهنگ لغت عمید :[baras] پیسی؛ لکوپیس؛ لکههای سفیدی که روی پوست بدن ایجاد میشود؛ نوعی بیماری پوستی که با سفید شدن یا بیرنگ شدن قسمتی از پوست بدن و پررنگ شدن قسمتهای اطراف آن مشخص میشود.
جذام: فرهنگ فارسی معین :(جُ) [ ع . ] (اِ.) خوره ، آکله ؛ نوعی بیماری عفونی و مزمن که ایجاد زخم و جراحت کرده و در بعضی اعضای بدن با ایجاد بی حسی ، موجب فساد آن عضو می شود.
لقوه: فرهنگ لغت عمید : [laqve] مرضی که در چهرۀ انسان پیدا میشود و لب و دهان یا فک به طرفی کج میشود.
هلیله: لغت نامه دهخدا : [ هَ لی ل َ / ل ِ ] (اِ) اهلیلج . هلیلج . از درختان نواحی حاره است که میوه اش مصرف طبی دارد و آن چند نوع است : هلیلهٔ بزرگ که کابلی گویند، هلیله ٔ زرد و بلیله . درخت آن کوچک چون سیب و به و آلو و برگ آن کوچکتر و دراز چون برگ بید. (یادداشتهای مؤلف ). و آن را اقسام است : هلیله ٔ زرد، هلیله ٔ سیاه و هلیله ٔ کابلی . (آنندراج ). آزاددرخت . زهره ٔ زمین . (یادداشتهای مؤلف ) : اندر میان رامیان و جالند، پنج روز راه است و همه ٔ راه درختان هلیله و بلیله و آمله و داروهاست که به همه ٔ جهان ببرند. (حدود العالم ).